Kunnen AI en een Bloedtest Helpen Longkanker Vroegtijdig Op te Sporen?
Onderzoekers hebben aangetoond dat kunstmatige intelligentie (AI) mensen kan identificeren die risico lopen op longkanker op basis van genetische markers in hun bloed.
“We hebben een eenvoudige bloedtest die in de praktijk van een arts kan worden uitgevoerd en die patiënten kan vertellen of ze mogelijke tekenen van longkanker hebben en een vervolg-CT-scan moeten ondergaan,” zei corresponderend auteur Dr. Victor Velculescu, co-directeur van het programma voor Kanker Genetica en Epigenetica aan het Johns Hopkins Kimmel Cancer Center in Boston.
Deze zogenaamde vloeistofbiopsie zou kunnen helpen bij het identificeren van patiënten die verdere screening nodig hebben, wat potentieel de algehele screeningspercentages zou kunnen verhogen en sterfgevallen zou kunnen voorkomen, zo blijkt uit computermodellering.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is longkanker de dodelijkste kanker ter wereld.
Voor de nieuwe studie gebruikten onderzoekers van Johns Hopkins en andere instellingen AI om patronen te identificeren in het bloed van DNA-fragmenten die in verband worden gebracht met longkanker.
De studie omvatte meer dan 950 mensen in 23 staten die voldeden aan de criteria voor screening met laagdosis computertomografie (CT)-scans.
Jaarlijkse screening, die kan helpen kankers vroegtijdig te detecteren wanneer ze het meest behandelbaar zijn, wordt aanbevolen voor hoogrisicopersonen, waaronder huidige en voormalige rokers. Slechts tussen de 6% en 10% van de Amerikanen die in aanmerking komen, worden elk jaar gescreend.
Velculescu zei dat mensen mogelijk screening vermijden vanwege de tijd die het kost en de lage doses straling waaraan ze tijdens de screening worden blootgesteld.
Dus hebben hij en zijn collega’s vijf jaar besteed aan het ontwikkelen van een test die vertrouwt op AI om patronen van DNA-fragmenten te herkennen die worden gevonden bij patiënten met longkanker.
In normale cellen is DNA netjes opgevouwen, bijna als een opgerolde bol wol. In kankercellen is DNA ongeorganiseerd. Wanneer een cel sterft, komen DNA-fragmenten in het bloed terecht. Die fragmenten zijn bij patiënten met kanker vaak onregelmatiger en wanordelijker dan bij anderen.
Onderzoekers trainden AI-software om patronen in DNA-fragmenten in bloed van 576 mensen met en zonder longkanker te identificeren. Ze dubbelcheckte hun methode in een tweede groep van 382 mensen.
Uit de studie bleek dat de test zo nauwkeurig was dat slechts 2 op de 1.000 personen met longkanker mogelijk gemist zouden worden.
Als de nieuwe test het screeningspercentage voor longkanker binnen vijf jaar zou verhogen naar 50%, zou het aantal gedetecteerde kankers kunnen verviervoudigen, zo toonden computersimulaties aan. Dat zou naar schatting 14.000 kankersterfgevallen over vijf jaar kunnen voorkomen.
“De test is goedkoop en zou op zeer grote schaal kunnen worden uitgevoerd,” zei Velculescu in een persbericht van Hopkins. “We geloven dat het longkankerscreening toegankelijker zal maken en veel meer mensen zal helpen gescreend te worden. Dit zal leiden tot meer kankers die vroegtijdig worden ontdekt en behandeld.”
De test is al beschikbaar voor laboratoriumgebruik en het team is van plan goedkeuring aan te vragen bij de Amerikaanse Food and Drug Administration om deze te gebruiken voor longkankerscreening.
Het team van Velculescu is ook van plan te onderzoeken of een soortgelijke strategie kan helpen bij het detecteren van andere vormen van kanker.
De bevindingen werden op 3 juni gepubliceerd in het tijdschrift Cancer Discovery.
*Dit artikel is vertaald naar het Nederlands